Sigorta başlaması için çalışan kişi Sosyal Güvenlik Kurumu’na bildirmelidir. Fakat bazı çalışanlar ise firma sahipleri tarafından yasa dışı çalıştırılmaktadırlar. Bu tür bir olayda işçi hakkını nasıl savunmalıdır ?
Sigortasız işçi çalıştırma ülkemizde fazla görülmektedir. Geçtiğimiz Ağustos ayında bu rakam %35 olarak belirlendi. Tarım ticaretinde yasa dışı çalışan yaklaşık % 83 olarak belirlenirken %48’nin kadın çalışan olduğu belirlendi
Bu oranlar Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirimi olmayan çalışanlardır. Alınan ücreti Sosyal Güvenlik Kurumuna düşük gösterilerek bir nevi yasa dışı olan ciddi bir bölüm vardır. Gerçekten Sosyal Güvelik Kurumunun bilgilerine göre asgari ücret üzerinden bildirimi yapılanların oranı yaklaşık %51 aralarında. Gerçekte illegal istihdam ve bu olayın maddi etkisi ciddi bir yükseklikte.
Sigortasız çalışanın hakkı kayıp olmakta !
SGK’ya işçiyi bildirmeden sigortasız çalıştırması durumunda işçiler birçok haklardan faydalanamıyorlar. Sağlık hizmetinden ya da işsizlik maaşından faydalanma, uzun vadede ise emekli maaşları ve vefat etmesi durumunda hak sahiplerine maaşın verilmemesi gibi durumlar ortaya çıkabilir. Sigortasız çalışanlar kıdem tazminatından ve ihbar tazminatı gibi haklardan da yararlanamıyorlar.
Dava mı yoksa Şikayet mi ?
İşçiyi sigortasız çalıştırma durumunda başvuracağı birkaç yol var. Bu yollardan birisi ise Sosyal Güvenlik Kurumuna dilekçe ile birlikte şikayet edilmesidir. Yapılan şikâyettin üzerinde Sosyal Güvenlik Kurumu denetim personelleri çalışılan yerde denetleme yaparak ihbarın asılsız olup olmadığını belirliyorlar.
Verilen Dava şikayetlerine dikkat !
Çalışanları sigortasız çalıştırmada gerek şikâyet gerekse de dava dilekçelerine çalışmalarını ispatlamak için tüm delillerini göstermeli. İş yerinde çalıştıklarına şahitlik edecek kişi ve ya kişileri dilekçede belirtmesi önemli rol alır.
Hizmetin tespit edilmesi için açılan davalarda Sosyal güvenlik kurumu’ nun yanı sıra firma sahibinin de belirlenmesi gerekmekte dir. Süreç devam ederken iş yerinin satışında dolayı iş yerinin devir eden kişinin yanı sıra yeni firma sahibi de bu davaya dahil edilmektedir.
Bir önceki yazımız olan Gençler İçin Tamamlayıcı Emeklilik başlıklı makalemizi de okumanızı öneririz.