Ticari hayatı çok etkileyen hususlardan birisi de vergi unsurudur. Zaten bu sebepten dolayı Anayasamızda, “vergi kanunla konulur ve kaldırılır” hükmüne yer verilmiştir. Uygulamada ise kimi zaman ikincil mevzuatla adeta verginin belirlendiği ya da vergiye tabi olması gereken bir halin vergi dışı bırakılabildiği gözlemlenmektedir.

Katma Değer Vergisi Kanunu (KDVK), Özel Tüketim Vergisi ve Özel İletişim Vergisi bir yana koyulsa en yeni vergi vaziyetindedir. Fakat KDV halkın hemen hemen hepsini en azından vergi ödeyicisi olmak açısından alakadar ettiği için kamuoyunda en çok aşinalığı olan vergi kanunu halindedir.

Bizim şimdi anlatmaya çalışacağımız konu, yukarıda da  biraz bahsettiğimiz kur farklarının KDV’ye tabi olup olmadığıdır. Bunun için KDV bakımından verginin hususuna neyin girdiğinin ve vergiyi doğuran olayın nasıl meydana geldiğinin iyi bilinmesi gerekir. KDVK 1’inci maddesinde verginin hususu mal teslimi ve hizmet ifası olarak belirtilmiştir. Teslim sayılan durumlar ve hizmet ifasına dair özel haller de yine kanunun 3 ve 5’inci maddelerinde bulunmaktadır.

KDV bakımından bilinmesi gereken diğer hal vergiyi doğuran olayın ne olduğu ve ne zaman meydana geldiğinin hatırlanmasıdır. KDVK 10’uncu maddesinde vergiyi doğuran olay belirtilmiştir. Maddeye göre esasta KDV bakımından vergiyi doğuran esas hal mal teslimi ve hizmet ifasıdır. Maddede yer verilen diğer haller misal olarak ithalat yine bir teslim ya da hizmet ifasını bulundurmaktadır. Fakat kanun koyucu bazı hususlarda tereddüde yer vermemek için vergiyi doğuran olayı maddede ayrıca sayılmıştır. Aslen onlarda da temel prensip olan teslim ya da hizmet olmakla birlikte vergiyi doğuran olayın ne zaman oluştuğunu belirlemek açısından maddede özel değişiklik yapılmıştır. Örneğin kesintisiz teslim ve hizmetin olduğu elektrik ve su verilmesi işlemlerinde tahakkukun yapılması ile teslim ya da hizmetten önce faturanın ya da belgenin düzenlenmesi halinde de belge düzenlenmesi ile vergiyi oluşturan olayın doğurduğu özel olarak belirlenmiştir. Aynı biçimde ithalatta da vergiyi oluşturan olayın gümrük vergisine tabi hallerde gümrük vergisi ödeme mükellefiyetinin başlaması ve buna benzer hallerde gümrük beyannamesinin tescili olarak belirtilmiştir.

Bir önceki yazımız olan İşçi İstirahat Raporunu Nasıl Almalı başlıklı makalemizi de okumanızı öneririz.