Normal koşullarda işin işyerinde yapılmasının gerekliliği ile beraber, kimi sektör ve mesleklerde ya da işletmelerde uzaktan çalışma yöntemi kullanılabilmektedir. Uzaktan çalışma haftanın belli günlerinde olabileceği gibi, tüm mesainin uzaktan çalışma olarak kabul edilmesi de söz konusu.
Uzaktan çalışma; çalışanın, işveren tarafından düzenlenen iş organizasyonu kapsamında iş görme edimini evinde veya teknolojik iletişim araçları ile işyeri haricinde herhangi bir yerde yerine getirmesi usulüne bağlı ve yazılı olarak kurulan iş ilişkisidir.
Uzaktan çalışma yöntemi en önce ABD ve AB ülkelerinde yaygın biçimde kullanılmaktadır. Bu düzenlemenin genellikle satış ve pazarlama, veri hazırlama ve işleme, yazılım ve e-satış, muhasebe, tasarım, tercüme ve çeviri hizmetleri, mimarlık hizmetleri, basın ve yayın sektörü, çağrı merkezi gibi sektör ve iş alanlarında uygulandığı gözlemlenmektedir.
Ülkemizde de son yapılan İş Kanunu ve Türkiye İş Kurumu Kanunu’nda düzenleme gerçekleştirilmesine yönelik kanun Tasarısı ile uzaktan çalışmaya dair bir değişiklik gerçekleştirdi. Sayın Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan tarafından onaylarsa çalışma hayatımızda önemli yenilikler getirecek yasanın, iş barışına katkıda bulunma anlamında da son derece önemli bir düzenleme olduğunu belirtmeliyiz.
Buna göre mevzubahis yasa ile esnek çalışma modeli olarak uzaktan çalışma sistemi getirilmektedir. İşçilere teknolojik iletişim araçları yardımıyla işyeri haricinde de çalışma imkânı temin edilerek işin özelliğine göre iş edimlerini evlerinde yerine getirme imkânı düzenlenmiştir. Uzaktan çalışan çalışanların emsal çalışana göre farklı işleme tabi tutulamaması hükmü ile hakları korunma altına alınmıştır. Uzaktan çalışacak olan çalışanların iş sözleşmelerinin yazılı bir biçimde yapılması ile işin tanımı, biçimi, süresi ve yeri, ücret ve ücretin ödenmesi gibi hükümlerin sözleşmede bulunması mecburiyeti getirilmektedir.
Uzaktan çalışacak olan çalışanlar, ayrımı haklı kılan bir sebep bulunmadıkça, salt iş sözleşmesinin özelliğinde dolayı emsal çalışana göre farklı işleme tabi tutulamayacaklardır. İşverenler, iş sağlığı ve güvenliği önlemleri mevzusunda çalışanları bilinçlendirmek, gerekli eğitimleri vermek, sağlık gözetimini sağlamak ve sağladığı ekipmanla alakalı gerekli iş güvenliği tedbirlerini almakla yükümlüdürler.
Uzaktan çalışma iş sözleşmesinde olması gereken maddeler
1) İşin tanımı
2) İşin yapılma biçimi
3) İşin süresi ve yeri
4) Ücret ve ücretin ödenmesine dair konular
5) İşveren tarafından sağlanan ekipman ve bunların korunmasına ilişkin hükümler
6) İşverenin işçiyle iletişim kurması
7) Genel ve özel çalışma koşulları
Bir önceki yazımız olan İşyerinde Stresli Misiniz? başlıklı makalemizi de okumanızı öneririz.