İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu yürürlüğe girdiğinden bu zamana, hem işçiye hem de işverene pek çok yeni yükümlülük getirdi. İşverenin bahsi geçen yükümlülükleri çok daha kapsamlı durumda.
Bu bağlamda, işverenler iş güvenliği profesyonellerini görevlendirmek, iş sağlığı ve güvenliği hakkında işçileri bilgi sahibi yapmak, risk değerlendirmesi ve acil haller eylem planı yapmak gibi yeni yükümlülüklerle karşılaşırken; işçiler ise mesleklerine dair mesleki yeterlilik belgesi alma mecburiyetini yerine getirmek durumunda. Ayrıca, iş sağlığı ve güvenliği mevzuatı uyarınca bazı meslekler bakımından bahsi geçen bu mecburiyeti yerine getirmeyen, işçiler işlerini kaybedebilirler.
Kanun uyarınca, çok tehlikeli ve tehlikeli nitelikteki işlerde bulunan işyerlerinde “40 meslekte” istihdam edilen işçilerin mesleki eğitim alma mecburiyeti bulunmakta. Söz konusu tebliğde, çok tehlikeli ve tehlikeli sektörlerde bulunan işlere dair sayılan mesleklerde, mesleki eğitimi olmayan işçilerin çalıştırılmaması gerekmekte. Bahsi geçen mesleklerde 25 Mayıs 2016 tarihinden sonra mesleki yeterlilik belgesi bulunmayan işçilerin istihdam edilmesi engellenecek. Bununla beraber, Mesleki Yeterlilik Kurumu yetkilileri, bu tarihten daha ileri bir tarihe herhangi bir ertelemenin mümkün olmayacağının da altını çiziyor ve hem işverenleri hem de ilgili mesleklerde mesleki yeterlilik belgesi olmayan işçileri ikaz ediyorlar.
Aynı zamanda mesleki yeterlilik belgesi olmadan çalışılmayacak olan mesleklerin sayısının artırılması ve 106 meslekte bu mecburiyetin getirmesi konusunda yasal düzenlemeler yapılması planlanmakta.
Hazır durumda çok tehlikeli ve tehlikeli nitelikteki işyerlerinde mesleki yeterlilik belgesi bulunmayan işçilerin çalıştırılmaması gereken bazı meslekler şu şekilde: Sıvacı, ısı yalıtımcısı, ahşap kalıpçısı. 25 Mayıs sonrasında bu mesleklerde mesleki yeterlilik belgesi bulunmayanlar çalıştırılamayacak.
Haliyle, bahsi geçen sorumluluk direkt olarak çalışanın kendisinde bulunmaktadır. Hazır olarak sayılan mesleklerde mesleki yeterlilik belgesi bulunmadan çalışan çalışanları, 25 Mayıs’tan sonra işverenler geçerli sebeple, yani kıdem tazminatı ödeyerek işten çıkarabilecek.
İşçinin kıdem tazminatı hakkının doğmuş olması halinde, işveren bu sebeple işten işçiye kıdem tazminatını ödemek mecburiyetindedir. Fakat çalışan, o işverene bağlı olarak bir yıldan daha az süre çalışmamışsa kıdem tazminatı ödemesi yapılmayacaktır. Mesleki yeterlilik belgesi olmaması sebebiyle işi sonlandırılan çalışan, işe iade davası açsa dahi bu davayı kazanama imkanı olmayacak ve işine geri dönemeyecektir.
Bir önceki yazımız olan Elektronik Tebligat Nisanda Başlayacak başlıklı makalemizi de okumanızı öneririz.