Geriye dönük hizmet satın alma ülkemizde bir şehir efsanesidir. Var sayılan ama aslında olmayan bir haktır.

İstisnaları vardır. Örneğin yurtdışında yaşayan veya çalışan Türk vatandaşları bu süreleri borçlanarak emekli olabiliyor.
Bu istisnalardan birisi de yurtiçinde yaşayan çiftçi yurttaşlarımıza tanınmıştır. Yasal mevzuata göre 1 Nisan 1994 tarihinden itibaren ürettiği zirai ürünü yüzde 1 Bağ-Kur tevkifatlı makbuz karşılığında satmış olan çiftçilerin geriye dönük sigortalılık tescili hakkı vardır.
Tevkifat yapılması zorunlu bu zirai ürün tütün, üzüm, pamuk, pancar, susam, meyve-sebze olabileceği gibi süt ve besi hayvanı da olabiliyor.
Bu satışlara ilişkin makbuza önce sigortalılık tescil ettiriliyor, daha sonra prim borcu ödeniyor. Şartların oluşmasının ardından çiftçiler emekli oluyor. Örneğin bugün 1959 ve daha önce doğumlu kadın çiftçilerle, 1957 ve daha önce doğumlu erkek çiftçilerden 1994 Nisan – Ağustos 1999 arasında tevkifatlı ürün satmış bir çiftçinin tescil ve ödeme sonrası emekli olması mümkün.

BAŞLANGIÇ TEVKİFATTAN
Bunun için çiftçinin 1 Nisan 1994 tarihinden itibaren Bağ-Kur tevkifatlı makbuz karşılığında satmış olduğu tarımsal ürünlere ait makbuz veya kesintiyi gösteren belgeleri de ekleyerek sigortalarının başlatılması için SGK’ya yazılı talepte bulunması gerekiyor. Kesinti tutarının SGK hesaplarına intikal etmesinin ardından takip eden aybaşından itibaren sigortalılıkları başlamış oluyor.

DEVAMLILIK TESPİTİ ŞARTI
Tarımsal faaliyette bulunanların bu şekilde başlatılan sigortalılıkları, tarımsal faaliyetlerini sürdürmeleri koşuluyla devam ettirilir. İşte bu sürdürmenin yani devamlılığın tespitinde sıralı olarak ek bazı şartlar aranır.

Yalnızca tevkifat makbuzuyla başvurulduğunda sadece tevkifatın yapıldığı yılın sonuna kadar tescil yapılabilir. Örneğin 17.04.1996 tarihli makbuzla sadece 01.05.1996-31.12.1996 arası için sigortalılık tescili mümkündür. Buna karşın aynı tarihli tevkifat makbuzunun yanında 1996 yılı ve öncesinden başlayan Ziraat Odası kaydı da varsa 01.05.1996’dan itibaren işleyen ve devam eden tescil yapılabilir. Tevkifata istinaden tescil yapıldıktan sonra sigortalılığın devam ettirilmesi için, öncelikle ziraat odası kaydının olup olmadığına bakmak şart.

TAPU KAYDI ÖNEMLİ
Ama bu devamlılığı sağlayan sadece Ziraat Odası kaydı değil, alternatif yollar da mevcut. Ziraat Odası kaydı yoksa sigortalılık tescilinde devamlılık için bu defa meslek kuruluşu kaydı, kooperatif ve birliklerin kayıtları ile bunlar da yoksa kesintiye esas ürünün yetiştirildiği tarlaya ait tapu kayıtları da devamlılık için kullanılabilir. İşte tapu kayıtlarıyla devamlılık işleminde de önemli noktalar bulunuyor. Zira tapu kayıtlarının edinim biçimi ve tarihi de sigortalılığın devam ettirilmesinde önemli.

VERASET SONRASI TESCİL
Tevkifatla Bağ-Kur sigortalılığı tescilinde tapu kayıtları kullanılacaksa bu kayıtların sigortalı adına tapu tescilinin de yapılmış olması gerekir. Eğer tapu tescili tevkifattan önce değil de sonra yapılmışsa bile kullanılabilir. İşte sonradan yapılan tapu tescilinin işe yaraması için tevkifat öncesinde veraset ilamı veya mirasçılık belgesi almış olması gerekir.

Örneğin tütün üretimi yaptığı tarlasının 06.02.1998 tarihinde veraset ilamını almış, 17.09.2010 tarihinde de tapu tescil kaydını yaptırmış olan Çiftçi Ahmet Bey, bu tarladan yetiştirdiği ve 07.06.1994 ve 30.03.1998 tarihlerinde sattığı zirai ürün bedellerinden prim tevkifatı yapılarak düzenlenmiş satış makbuzlarıyla SGK’ya başvuru yapmış olsun. Ahmet Bey’in veraset ilamını aldığı tarih öncesi elde ettiği ürünlerden yaptığı ilk satışa istinaden sadece 01.07.1994-31.12.1994 arası Tarım Bağ-Kur sigortalılığının tescil edilmesi gerekiyor. Sonradan tapu tescili yapılmış tarlaların veraset ilamının alındığı tarihten sonra yapılmış ikinci satış makbuzuna istinaden asıl tescilin ise 01.04.1998’den başlatılarak devam ettirilmesi gerekiyor.

Bir önceki yazımız olan Stajyer ve Çıraklar Emekli Olabilir mi başlıklı makalemizde Aymet, Emekli ve muhasebe hakkında bilgiler verilmektedir.